52 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΥΡΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ

Συμπληρώθηκαν 52 χρόνια από τη «μαύρη» επέτειο της 21ης Απριλίου του 1967, όταν μια ομάδα επίορκων αξιωματικών με ξένη καθοδήγηση έβαλε τη χώρα, τη δημοκρατία και το λαό μας σε έναν επταετή γύψο, απαγορεύοντας δικαιώματα και κατακτήσεις.

Η βίαιη πολιτειακή αλλαγή μοιραία θα επηρέαζε και την εκπαίδευση, καθώς η δημόσια παιδεία αποτελούσε – και εξακολουθεί να αποτελεί διαχρονικά – εργαλείο της εκάστοτε εξουσίας προκειμένου να επιβάλει στην κοινωνία την ιδεολογική της ηγεμονία. Ήταν αναπόφευκτο πως ένα δικτατορικό καθεστώς θα χρησιμοποιούσε την εκπαίδευση ως όπλο κοινωνικού φρονηματισμού και προπαγάνδας.

Στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας για τα 60 χρόνια της ΟΙΕΛΕ, το κλαδικό μας Ινστιτούτο επεξεργάστηκε στοιχεία από το αρχειακό υλικό που έχει σωθεί προκειμένου να καταγραφούν όσα συνέβησαν στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης την περίοδο της επταετίας. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα – και συνάμα τραγικά – γεγονότα που σημάδεψαν την περίοδο ήταν πως ελάχιστους μήνες μετά την επιβολή της δικτατορίας και ενώ ήδη είχαν ξεκινήσει οι απαγορεύσεις, οι συλλήψεις/εκτοπίσεις/εκτελέσεις αντιφρονούντων, η μέχρι τον Απρίλιο του 1967 νόμιμη, εκλεγμένη διοίκηση της ΟΙΕΛΕ με επικεφαλής τον ιστορικό ηγέτη Γιώργο Μωραΐτη πέτυχε τη σημαντικότερη, ίσως, διάκριση στην ιστορία της Ομοσπονδίας. Τον Αύγουστο του 1967, ουσιαστικά «μετά θάνατον» αυτή γίνεται μέλος της Παγκοσμίου Ομοσπονδίας Οργανώσεων των Εκπαιδευτικών (WCOTP/CMOPE) στην 16η Σύνοδο στο Βανκούβερ.

Όπως προαναφέρθηκε, βασικό μέλημα των πραξικοπηματιών, ο πλήρης έλεγχος της εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό το απριλιανό καθεστώς ακύρωσε, με τον  Α.Ν. 129/67 περί οργάνωσης και διοίκησης της Γενικής Εκπαίδευσης, τη μεταρρύθμιση Παπανδρέου-Παπανούτσου του 1964 και επανέφερε το εκπαιδευτικό σύστημα στο προηγούμενο προσανατολισμό. Δείγμα της ανελευθερίας και του σκοταδισμού που επέφερε η Χούντα η σύνταξη μιας μακράς λίστας απαγορευμένων συγγραφέων για τα σχολεία και τους μαθητές που θύμισε το κάψιμο των βιβλίων που επέβαλε το χιτλερικό καθεστώς. Ήταν µια αντιµεταρρύθµιση με σκοπό  το φρονηματισμό των μαθητών και τον συγκεντρωτικό έλεγχο της διδασκόμενης ύλης μέσα σε ένα ασφυκτικό ακαδηµαϊκό περιβάλλον, προστατευµένο από οποιαδήποτε ιδεολογική «απειλή».

 Στο πλαίσιο της «εθνοσωτηρίου εκπαιδεύσεως» απαγορεύτηκε η διδασκαλία μαθημάτων όπως το «Στοιχεία Δημοκρατικού πολιτεύματος», και καταργήθηκε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο που είχε ιδρυθεί το 1964 με τη δικαιολογία «Ο αληθής σκοπός της ιδρύσεως του Παιδαγωγικού Iνστιτούτου ήτο η υποταγή της Παιδείας εις μίαν πολιτικήν παράταξιν. Oι διορισθέντες εις το Παιδαγωγικόν Iνστιτούτον επελέγησαν κατά κύριο λόγον επί τη βάσει κριτηρίων καθαρώς κομματικών».  Καταργήθηκε το αυτοδιοίκητο των πανεπιστηµίων, ενώ ένα σωρό γελοίες διαταγές άρχισαν να επηρεάζουν την ζωή των μαθητών, διαταγές που αφορούν το κούρεμα, το μήκος της ποδιάς, ακόμα και το «συνομπρελίζεσθαι» στο προαύλιο.

«Των εριτίμων κυριών και δεσποινίδων, η ατιμέλεια προκαλεί αποστροφήν. Ούτω, έτι πλέον το καπνίζειν υπό των γυναικών, το μινιφουστοφορείν, το οφρυοβλεφαρογράφειν σκορπίζουν αηδίαν, διότι το Εκπαιδευτήριον δεν είναι αίθουσα ντιορικών επιδείξεων αλλά ιερά Κιβωτός θείων λειτουργημάτων».

ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΧΟΥΝΤΑ

Το 1967 θα είναι η τελευταία χρονιά που η έντυπη έκδοση του κλάδου μας, ο «Ιδιωτικός Εκπαιδευτικός»  εκφράζεται ελεύθερα. Η χούντα θα τοποθετήσει διορισμένη διοίκηση στην ΟΙΕΛΕ, όπως άλλωστε κάνει και  στις υπόλοιπες συνδικαλιστικές ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών. Τα φύλλα του Ιδιωτικού Εκπαιδευτικού θα γεμίσουν προπαγανδιστικά παραληρήματα υπέρ της «Επανάστασης της 21ης Απριλίου». Για την επόμενη επταετία, οι συντάκτες των άρθρων εγκαταλείπουν θεματολογία σχετική με τα εργασιακά δικαιώματα, τις κοινωνικές ανησυχίες, τις ερευνητικές/ιδεολογικές αναζητήσεις για την εκπαίδευση και  ασχολούνται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα με την ιστορία του Ελληνικού Έθνους και την ελληνοχριστιανική αγωγή. Το σύνολο σχεδόν των άρθρων αναφέρονται είτε στον εορτασμό του ΟΧΙ και στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 είτε στη  Θεία ενανθρώπηση και ελάχιστα ασχολούνται με την κατάσταση στην ιδιωτική εκπαίδευση.