Κυβερνητικό αλαλούμ για τη νέα χρονιά εις βάρος της υγείας και της ασφάλειας μαθητών, γονέων και εργαζόμενων. Οι προτάσεις της ΟΙΕΛΕ για το άνοιγμα των σχολείων

 Ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί τη μόνη διέξοδο για να αίρονται εμπόδια και να αντιμετωπίζονται κρίσιμες καταστάσεις. Η ηγεσία, όμως, της κυβέρνησης και του Υπουργείου Παιδείας με τη νέα σχολική χρονιά να πλησιάζει αλλά και το δεύτερο κύμα του ιού να βρίσκεται επί θύραις, όχι μόνο τορπιλίζουν το διάλογο αυτό με προσχηματικές μεθόδους, αλλά επιδεικνύουν βαθιά ανικανότητα. Εμβρόντητοι μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί και πολίτες παρακολουθούν αντικρουόμενες δηλώσεις, ανακοινώσεις αντιφατικών μέτρων χωρίς συνοχή και λογική, εξαγγελίες με γνώμονα το «όπου φυσάει ο άνεμος». Ένα ασυγχώρητο αλαλούμ εις βάρος της υγείας και της ασφάλειας των παιδιών μας και της κοινωνίας.

Η νέα σχολική χρονιά, λοιπόν, ξεκινά εν μέσω υγειονομικής δίνης και με την κυβέρνηση να δείχνει σημάδια απώλειας ελέγχου της κατάστασης. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δεν έχει σαφή, ξεκάθαρη θέση πώς θα ανοίξουν τα σχολεία σε συνθήκες ασφάλειας για μαθητές και εργαζόμενους, αν και είχε τουλάχιστον τρεις μήνες καιρό να διεξάγει έναν εξαντλητικό κοινωνικό διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα (γονείς, εκπαιδευτικούς), με κοινωνικούς φορείς και με κόμματα, να αντλήσει συμπεράσματα από την προηγούμενη περίοδο και από όσα λαμβάνουν χώρα σε άλλες χώρες και να προχωρήσει σε έναν προσεκτικό και λεπτομερή σχεδιασμό, ώστε να υπάρχει η απαιτούμενη προετοιμασία για το άνοιγμα των σχολείων. Φαίνεται όμως πως στο κρίσιμο αυτό διάστημα μόνη έγνοια των κυβερνώντων και των επικεφαλής του Υπουργείου Παιδείας ήταν η εξυπηρέτηση κάθε αιτήματος των ιδιοκτητών των ιδιωτικών σχολείων, ακόμη κι αν αυτά έρχονταν σε πλήρη σύγκρουση με το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον… (Αναρωτιόμαστε, αν η Υπουργός Παιδείας συνομίλησε τουλάχιστον – διότι με τους εκπροσώπους των σχολαρχών πάντοτε διαβουλεύεται, πριν λάβει αποφάσεις… –  με την περίφημη Συντονιστική Επιτροπή γονέων ιδιωτικών σχολείων γα το άνοιγμα των σχολείων, ή αν η χρησιμότητά της επιτροπής αυτής εξαντλήθηκε στην αποθέωση του απαράδεκτου νόμου για την ιδιωτική εκπαίδευση…)

Η άποψη της ΟΙΕΛΕ είναι πως θα πρέπει να υπάρξει ένα σαφές εκπαιδευτικό πρωτόκολλο  που δεν θα αναφέρεται μόνο στον τρόπο λειτουργίας της σχολικής μονάδας, αλλά θα λαμβάνει υπόψη ότι η εκπαιδευτική κοινότητα αριθμεί σχεδόν 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους και ότι η δυνατότητα μετάδοσης του ιού από τις εκπαιδευτικές δομές στην κοινωνία δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Με το σκεπτικό αυτό, η Ομοσπονδία καταθέτει τις προτάσεις της στο δημόσιο διάλογο, με αίσθημα ευθύνης και σεβόμενη τον ρόλο των εκπαιδευτικών, την ανάγκη των μαθητών να προσέλθουν στον φυσικό τους χώρο, τις τάξεις, αλλά και την αδιαμφισβήτητη υποχρέωση να προστατευθεί η Δημόσια Υγεία.

Κεντρική μας θέση είναι πως η εκκίνηση της σχολικής χρονιάς στις 7 Σεπτεμβρίου χωρίς κανένα σχεδιασμό και με την πανδημία να μαίνεται είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Είναι σαφές ότι τα σχολεία θα πρέπει να ανοίξουν και τα μαθήματα να ξεκινήσουν, καθώς η αναστολή της δια ζώσης διδασκαλίας δεν έχει μόνο εκπαιδευτικές, αλλά συνάμα βαρύτατες κοινωνικές/ψυχολογικές επιπτώσεις για τα παιδιά και για τους εργαζόμενους γονείς, όμως θα πρέπει να προηγηθεί ένας αναλυτικός διάλογος με την εκπαιδευτική και την επιστημονική κοινότητα και να καταρτιστεί, όπως προαναφέρθηκε, ένα ξεκάθαρο πρωτόκολλο για το χώρο της Παιδείας. Η προστασία της υγείας και της ασφάλειας όλων μέσα στη σχολική μονάδα, αλλά και έξω από αυτήν είναι η απόλυτη προτεραιότητα.

Χωρίς, επομένως, να υποκαθιστούμε τους ειδικούς και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της παιδαγωγικής διαδικασίας, προτείνουμε:

Πριν ανοίξουν τα σχολεία

• Τον δωρεάν υγειονομικό έλεγχο όλων των μελών της σχολικής κοινότητας πριν την έναρξη των μαθημάτων με δαπάνη είτε της Πολιτείας (για τα δημόσια σχολεία) είτε των ιδιωτικών σχολείων. Αναλόγως της πορείας της πανδημίας στη χώρα, προτείνεται η υποχρεωτική επανάληψη των ελέγχων σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Το σχολαστικό καθαρισμό και την απολύμανση των κτηρίων πριν ξεκινήσει η σχολική χρονιά και τον πλήρη εξοπλισμό των σχολικών μονάδων με αντισηπτικά, γάντια και μάσκες για μαθητές και εκπαιδευτικούς με έξοδα του κράτους και των ιδιοκτησιών των ιδιωτικών σχολείων.
• Τον καθορισμό ανώτατου ορίου μαθητών σε σχολικά λεωφορεία για τη μεταφορά μαθητών και την τήρηση σχολαστικών μέτρων υγιεινής σε αυτά.

Μέσα στο σχολείο

• Καθορισμός ανώτατου αριθμού μαθητών ανά τάξη (βάσει της μέσης χωρητικότητας των τάξεων και της ανάγκης τήρησης αποστάσεων ο αριθμός αυτός δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 15 άτομα). Πρόσληψη εκπαιδευτικών ώστε να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες εξαιτίας της αύξησης των τμημάτων. Λειτουργία σχολικών μονάδων με πρωινές και απογευματινές βάρδιες, όπου απαιτείται.
• Συρρίκνωση της διδακτικής ώρας ώστε το διάλειμμα να αυξηθεί.
• Κατάργηση της δυνατότητας απουσίας μαθητών με απλή υπεύθυνη δήλωση.
• Οριοθέτηση των αύλειων χώρων ανά τμήμα ή ανά τάξη για τις ανάγκες των διαλειμμάτων, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός μαθητών και εκπαιδευτικών.
• Υποχρεωτικός καθαρισμός αιθουσών σε κάθε διάλειμμα και τακτικός καθαρισμός τουαλετών.
• Οδηγίες για την τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής να είναι αναρτημένες σε κάθε τάξη και σε πολλά σημεία του χώρου του σχολείου.
• Αυστηρή τήρηση μέτρων για την αποφυγή συνωστισμού κατά την προσέλευση και την αποχώρηση των μαθητών.
• Επιμόρφωση μαθητών και εργαζόμενων σε σχολεία για την τήρηση μέτρων υγιεινής.

Σε περίπτωση ύποπτου/υπαρκτού κρούσματος

• Μαθητές, εκπαιδευτικοί και μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού που έχουν έρθει σε επαφή με κρούσμα να τίθενται σε καραντίνα 14 ημερών
• Αντιστοίχως, να τίθενται σε καραντίνα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας που εμφανίζουν συμπτώματα τα οποία σχετίζονται με τον ιό (πυρετός, βήχας, ανοσμία κ.λπ.) μέχρι να εξεταστούν και να διευκρινιστεί η κατάσταση της υγείας τους. Είναι αυτονόητο πως ασθενής, ακόμη και ασυμπτωματικός, θα πρέπει να παραμένει εκτός της σχολικής μονάδας.
• Να υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα (αναστολή λειτουργίας σχολείου, απολύμανση κ.λπ.) σε περίπτωση διαπίστωσης κρούσματος σε εκπαιδευτικό ή μαθητή.
• Να τεθεί σε ισχύ πρωτόκολλο ιχνηλάτησης σε περίπτωση που διαπιστωθεί κρούσμα, ώστε να αποφευχθεί η διασπορά του ιού στην ευρύτερη κοινότητα
• Να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για τις ευπαθείς ομάδες εκπαιδευτικών/μαθητών με σαφή και έγκαιρο προσδιορισμό των ομάδων αυτών (ασθενείς, έγκυες, άτομα που έχουν στο περιβάλλον τους ασθενείς κ.λπ.)

Εξ αποστάσεως εκπαίδευση

Εύλογα το ζήτημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έχει απασχολήσει έντονα την κοινή γνώμη, τόσο λόγω του κλεισίματος των σχολείων για μεγάλο χρονικό διάστημα όσο και λόγω του αυταρχισμού, της προχειρότητας και της ανευθυνότητας με την οποία αντιμετώπισε την τηλεκπαίδευση το Υπουργείο Παιδείας τόσο πριν το άνοιγμα των σχολικών μονάδων, όσο κυρίως μετά από αυτό.

Οι θέσεις της Ομοσπονδίας για την αναγκαιότητα προστασίας των προσωπικών δεδομένων μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων αλλά και για τις αρνητικές παιδαγωγικές επιπτώσεις που προκύπτουν κατά τη διαδικασία απευθείας μετάδοση μαθήματος μέσα από τις τάξεις, είναι διατυπωμένες δημόσια, ενώ η συντριπτική πλειονότητα δημόσιων και ιδιωτικών εκπαιδευτικών διαφωνούν με την εφαρμογή της. Θα πρέπει να επισημανθεί ακόμη ότι στην περίπτωση της μετάδοσης μαθήματος μέσα από την τάξη τίθενται πρόσθετα ζητήματα, καθώς η δια ζώσης διδασκαλία και η τηλεκπαίδευση είναι τελείως διαφορετικά παιδαγωγικά μοντέλα και η ταυτόχρονη εφαρμογή τους είναι σχεδόν αδύνατη τόσο για πρακτικούς λόγους όσο και για λόγους υποβάθμισης της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Επίσης, αναμένουμε την απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην οποία έχουμε προσφύγει, επιφυλασσόμενοι των περαιτέρω ενεργειών μας.

Ως εκ τούτων, προτείνουμε τα ακόλουθα:

• Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υπάρχει απευθείας μετάδοση από την τάξη.
• Οι μαθητές που απουσιάζουν δικαιολογημένα παρακολουθούν εκπαίδευση «εξ αποστάσεως» από έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό ή από εκπαιδευτικούς που δικαιολογημένα δεν μπορούν να προσέρχονται στις σχολικές μονάδες.
• Οργάνωση και διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης σε όλους τους εκπαιδευτικούς.