Big Quit στην ιδιωτική εκπαίδευση, μέρος 2: Διπλή δουλειά εντός ωραρίου και άπειρες υπερωρίες χωρίς αμοιβή!

Σήμερα δίνουμε στη δημοσιότητα το δεύτερο μέρος του αφιερώματός μας για το Big Quit στην ιδιωτική εκπαίδευση, όπου αναζητούμε τις ιστορίες πίσω από τους αριθμούς που μας έδωσε η μεγάλη έρευνα της ΟΙΕΛΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 800 περίπου ιδιωτικών εκπαιδευτικών.

Στο πρώτο μέρος αναδείξαμε την απόπειρα πολλών ιδιωτικών σχολείων να μετατρέψουν ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς δια της βίας σε συγγραφείς! Μάλιστα, σύμφωνα με όσα μας μετέφεραν εκπαιδευτικοί, κάποιες διοικήσεις σχολείων θορυβήθηκαν, ιδιαίτερα με τη δημοσίευση του νομικού σκέλους της υπόθεσης, και άρχισαν να «τάζουν» πληρωμές. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα, εάν, έστω και με καθυστέρηση, κάποια σχολεία κατάλαβαν ότι πρέπει να αμειφθούν οι συνάδελφοί μας για τον τεράστιο κόπο τους. Εμείς βεβαίως καλούμε, όπως και σε κάθε παρανομία, τους συναδέλφους (ακόμη και ανώνυμα) να μας ενημερώνουν, ώστε να πράττουμε τα δέοντα.

Το δεύτερο μέρος σχετίζεται με τη «σκιώδη» εργασία των ιδιωτικών εκπαιδευτικών που είτε πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ωρολόγιου προγράμματος, είτε εκτός αυτού. Πρόκειται για τα περίφημα παράλληλα προγράμματα που φορτώνουν κατά πολύ τον όγκο εργασίας τους ή για δραστηριότητες που θα έπρεπε να λαμβάνουν χώρα εντός του ωρολόγιου προγράμματος, αλλά λόγω έλλειψης χρόνου ή λόγω επιλογής του σχολείου λαμβάνουν χώρα εκτός του νόμιμου ωραρίου των εκπαιδευτικών. Εννοείται ότι για τον διπλασιασμό της εργασίας και για τις υπερβάσεις του ωραρίου, οι συνάδελφοι δεν βλέπουν ούτε ευρώ στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.

Α. Παράλληλα προγράμματα διδασκαλίας

Σημαντικός αριθμός ιδιωτικών σχολείων εφαρμόζουν παράλληλα προγράμματα διδασκαλίας και αξιολόγησης. Οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι τα προγράμματα PYP και MYP του ΙΒΟ. Τα προγράμματα αυτά «τρέχουν» ταυτόχρονα με το επίσημο ωρολόγιο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και η πραγματοποίησή τους επιβαρύνει την εργασία των εκπαιδευτικών με πολλές πρόσθετες ώρες δουλειάς. Τα σχολεία διαφημίζουν αυτά τα προγράμματα και εισπράττουν από τους γονείς αυξημένα δίδακτρα. Για να δούμε την τάξη μεγέθους, μεγάλο σχολείο της Αττικής με 1800 μαθητές χρεώνει 600 ευρώ ανά μαθητή για αυτά τα προγράμματα χωρίς να δίνει ούτε μισό ευρώ στους εκπαιδευτικούς!

Επιπλέον, τα ιδιωτικά σχολεία τρέχουν πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα (όπως για παράδειγμα το δίγλωσσο CLIL – Content and language integrated learning), για τα οποία θα έπρεπε να λάβουν άδεια από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και να αποδώσουν διοριστήρια στους διδάσκοντες. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό συμβαίνει, όμως σε πολλά άλλα ιδιωτικά σχολεία εκπαιδευτικοί πλήρους ωραρίου καλούνται να διδάξουν σε τέτοιου τύπου προγράμματα σε ώρες που προβλέπεται από τη νομοθεσία να ασκούν διοικητικά καθήκοντα ή να παράγουν υλικό, χωρίς να αμείβονται.

Β. Online και τηλεφωνικές υπηρεσίες όλο το 24ωρο!

Είναι ένα ζήτημα που μας επισημαίνουν όλο και περισσότερο οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί. Τα σχολεία, προκειμένου να δείξουν ένα parent friendly πρόσωπο, φορτώνουν ώρες ενημερώσεων διαδικτυακά και τηλεφωνικά σε βαθμό που καταπατά βάναυσα τον μη εργασιακό χρόνο των συναδέλφων, χωρίς φυσικά καμιά αμοιβή!

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις:

• Οι εκπαιδευτικοί, σε πολλά σχολεία, δαπανούν πολλές εργατοώρες ενημερώνοντας ψηφιακές πλατφόρμες για τη μελέτη των παιδιών, τις δραστηριότητες του σχολείου, την καθημερινή δουλειά στην τάξη, αναρτώντας φωτογραφίες, video και εκπαιδευτικό ψηφιακό υλικό.
• Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να ενημερώνονται και να απαντούν σε mails του σχολείου, των μαθητών και των γονέων οποιαδήποτε ώρα και μέρα της εβδομάδας, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα! Είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται μονίμως online και μάλιστα χρησιμοποιώντας δικό τους εξοπλισμό και δική τους σύνδεση στο διαδίκτυο.
• Οι εκπαιδευτικοί καλούνται επίσης να ενημερώνουν γονείς πολύ τακτικά, καλώντας τους εκείνοι στο τηλέφωνο και όχι μόνο στις προγραμματισμένες ώρες της εβδομάδας. Και επειδή ο χρόνος δεν επαρκεί, συχνά μένουν μία και δύο ώρες παραπάνω στο σχολείο ή αναγκάζονται να καλέσουν τους γονείς από το σπίτι τους!

Νομοθετικό πλαίσιο για την τηλεργασία και την ψηφιακή αποσύνδεση

1. Ν. 4808/2021, άρθρο 67, παρ. 10 περί ψηφιακής αποσύνδεσης:

Ο τηλεργαζόμενος έχει δικαίωμα αποσύνδεσης, το οποίο συνίσταται στο δικαίωμά του να απέχει πλήρως από την παροχή της εργασίας του και ιδίως, να μην επικοινωνεί ψηφιακώς και να μην απαντά σε τηλεφωνήματα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή σε οποιασδήποτε μορφής επικοινωνία εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του. Απαγορεύεται κάθε δυσμενής διάκριση σε βάρος τηλεργαζομένου, επειδή άσκησε το δικαίωμα αποσύνδεσης.

2. Ν. 4808/2021, άρθρο 67, παρ. 4 για το επίδομα τηλεργασίας

Κατά την τηλεργασία, ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος που προκαλείται στον εργαζόμενο από τη μορφή αυτή εργασίας, ήτοι το κόστος του εξοπλισμού, εκτός εάν συμφωνηθεί να γίνεται χρήση εξοπλισμού του εργαζομένου, των τηλεπικοινωνιών, της συντήρησης του εξοπλισμού και της αποκατάστασης των βλαβών. Παρέχει στον εργαζόμενο τεχνική υποστήριξη για την παροχή της εργασίας του και αναλαμβάνει να αποκαταστήσει τις δαπάνες επισκευής των συσκευών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεσή της ή να τις αντικαταστήσει σε περίπτωση βλάβης. Η υποχρέωση αυτή αφορά και στις συσκευές που ανήκουν στον εργαζόμενο, εκτός εάν στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται διαφορετικά. Στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται ο τρόπος χρηματικής αποκατάστασης εκ μέρους του εργοδότη του ως άνω κόστους, καθώς και του κόστους, σε μηνιαία βάση, της χρήσης του οικιακού χώρου εργασίας του εργαζομένου.

Σχετικά με το ύψος του επιδόματος τηλεργασίας:

Με την Υπουργική Απόφαση οικ. 98490/2021 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 5646/Β/3-12-2021 καθορίζεται ελάχιστο μηνιαίο κόστος για την τηλεργασία.

Σύμφωνα με την ΥΑ:

Το ελάχιστο ποσό ορίστηκε σε μηνιαία βάση ως εξής, κατά περίπτωση:

α) ως ελάχιστο μηνιαίο κόστος χρήσης του οικιακού χώρου εργασίας ορίζεται το ποσό των δεκατριών (13) ευρώ.

β) ως ελάχιστο κόστος επικοινωνιών ορίζεται το ποσό των δέκα (10) ευρώ.

γ) ως ελάχιστο κόστος συντήρησης του εξοπλισμού ορίζεται το ποσό των πέντε (5) ευρώ.

Περισσότερα σε σχετική ανάρτηση της ΟΙΕΛΕ εδώ.

Γ. Συνεδριάσεις, συναντήσεις γονέων και περιγραφική αξιολόγηση

Στα ιδιωτικά σχολεία οργανώνονται δεκάδες συνεδριάσεις, είτε του Συλλόγου Διδασκόντων (όπου αυτός λειτουργεί…) είτε κλάδων, τάξεων κ.λπ. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όλες οι συνεδριάσεις τέτοιας μορφής θα πρέπει να πραγματοποιούνται στο χρόνο παραμονής του εκπαιδευτικού στο σχολείο (στο διάστημα, δηλαδή, ανάμεσα στο διδακτικό ωράριο και στο συνολικό ωράριο παραμονής). Δυστυχώς, στις περισσότερες περιπτώσεις οι συνεδριάσεις λαμβάνουν χώρα τα απογεύματα, ενώ με την επέκταση της τηλεργασίας, πολλές φορές γίνονται βράδια ή και Σαββατοκύριακα.

Στα περισσότερα, επίσης, ιδιωτικά σχολεία οι ενημερώσεις γονέων πραγματοποιούνται απογευματινές ή βραδινές ώρες. Είναι κατανοητή η επιλογή για τη διευκόλυνση των γονέων που εργάζονται, όμως πρόκειται για υπερωριακή απασχόληση σε χρόνο εκτός ωραρίου των εκπαιδευτικών που θα πρέπει να αμείβεται.

Θα πρέπει, επίσης, να γίνει αναφορά στο ζήτημα των περιγραφικών αξιολογήσεων που ταλανίζουν μεγάλο αριθμό συναδέλφων. Η αξιολόγηση των μαθητών γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Σε όλο και περισσότερα ιδιωτικά σχολεία οι εκπαιδευτικοί υποχρεώνονται να συμπληρώνουν πολυσέλιδα δελτία περιγραφικών αξιολογήσεων για αριθμό μαθητών που φθάνει συχνά τους 30 (φανταστείτε εδώ τον εκπαιδευτικό της δευτεροβάθμιας που έχει πολλά τμήματα…) και υποχρεώνονται σε πολύ μεγάλο αριθμό ωρών απασχόλησης εκτός ωραρίου, μιας που το υποχρεωτικό 30ωρο δεν επαρκεί ούτε για το 10% των εκτός διδακτικής απασχόλησης εργασιών.

Νομοθετικό πλαίσιο για το νόμιμο ωράριο των εκπαιδευτικών

Το εργασιακό́ ωράριο των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ρυθμίζεται με την παρ. 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985 (167 Α ́), όπως έχει τροποποιηθεί́ με την παρ. 2 του άρθρου 101 του ν. 4823/2021 (136 Α ́) και ισχύει, που ορίζει ότι:

«8. Οι εκπαιδευτικοί́ των σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους τις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα και με την επιφύλαξη της παρ. 21 του Κεφαλαίου ΣΤ’ του άρθρου 11, για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που ανατίθενται από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας και συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισμάτων, η καταχώριση ενημέρωση της αξιολόγησης των μαθητών, η συμμετοχή στην προετοιμασία και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία με εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τμήμα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείμενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση ομαδικών ή εξατομικευμένων προγραμμάτων υποστήριξης συγκεκριμένων μαθητικών ομάδων ή μαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευμάτων, η ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών. Με την επιφύλαξη της περ. α’2 της παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 2721/1999 (Α’ 112), από τις πρόσθετες αυτές υπηρεσίες απαλλάσσεται ο γονέας παιδιού μέχρι δύο ετών.»

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 101 του ν. 4823/2021 (136 Α ́) «Ο Διευθυντής ή ο Προϊστάμενος της σχολικής μονάδας αναθέτει στο διδακτικό προσωπικό την εκτέλεση εξωδιδακτικών εργασιών, εκτός του διδακτικού και εντός του εργασιακού ωραρίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985 (Α’ 167).»

Νομοθεσία για τις συνεδριάσεις διδασκόντων

Η παρ. 2 του Κεφαλαίου ΣΤ’ του άρθρου 11 του ν. 1566/1985 (167 Α ́) ορίζει ότι:

«2. Ο σύλλογος των διδασκόντων συνεδριάζει, ύστερα από πρόσκληση του προέδρου του, τακτικά, τουλάχιστον μια φορά πριν από την έναρξη των μαθημάτων και μια φορά στο τέλος κάθε τριμήνου και έκτακτα, όταν το κρίνει σκόπιμο ο πρόεδρος η το ζητήσει εγγράφως για συγκεκριμένα θέματα τουλάχιστον το ένα τρίτο των μελών του. Οι συνεδριάσεις γίνονται μέσα στο ωράριο εργασίας και σε καμία περίπτωση σε ώρες διδασκαλίας των μαθημάτων.»

Πώς αμείβεται η υπερωριακή απασχόληση

Σύμφωνα με το Ν.4354/2015, για το εκπαιδευτικό προσωπικό πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η ωριαία αμοιβή για υπερωριακή απασχόληση ορίζεται στο ποσό των δέκα (10) ευρώ και μέχρι είκοσι (20) ώρες μηνιαίως.

Την αποζημίωση υπερωρίας δικαιούται ο εκπαιδευτικός ο οποίος διδάσκει πέραν του υποχρεωτικού διδακτικού του ωραρίου, εφόσον του έχει ανατεθεί η υπερωρία με Πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων κι εφόσον έχει πάρει την έγκριση του οικείου Π.Υ.Σ.Π.Ε./Π.Υ.Σ.Δ.Ε. στις περιπτώσεις που απαιτείται. Επίσης, πριν ξεκινήσει η υπερωρία θα πρέπει να δηλωθεί στο myschool.

Δ. Αντικαταστάσεις απόντων (κυρίως ασθενών) εκπαιδευτικών

Δυστυχώς πάρα πολλά ιδιωτικά σχολεία δεν αμείβουν τις αντικαταστάσεις, σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις (όπως μας ενημερώνουν συνάδελφοι) οι διοικήσεις καλούν τους αντικαταστάτες να ζητήσουν τα χρήματα από τον …ασθενή (ή για έκτακτους λόγους απόντα) συνάδελφό τους!

Σύμφωνα με τη νομική μας ομάδα, το σκεπτικό της οποίας μπορείτε να μελετήσετε πιο κάτω, οι αντικαταστάσεις γίνονται με πρόταση του Διευθυντή ή του Προϊστάμενου από εκπαιδευτικούς της ίδιας ειδικότητας που καλύπτουν πλήρως το υποχρεωτικό τους ωράριο, θεωρούνται ώρες υπερωρίας και αμείβονται αναλόγως.

Νομοθετικό πλαίσιο για τις αντικαταστάσεις εκπαιδευτικών

Το πλήρες νομικό σκεπτικό που έχει καταρτίσει ο νομικός σύμβουλος της ΟΙΕΛΕ Γιώργος Μελισσάρης, μπορείτε να δείτε εδώ.